Dwór polski w Gosławicach: niezwykła ekspozycja w Muzeum Okręgowym

Wiele osób zapewne nie wie, że dwór w Gosławicach (obecnie dzielnica Konina, woj. wielkopolskie, pow. koniński, gm. Konin) nie jest obiektem autentycznym.

Znajduje się na terenie Muzeum Okręgowego w Koninie i powstał jako rekonstrukcja nieistniejących, podobnych do siebie obiektów: dworu Kurnatowskich w Ruszkowie w powiecie kolskim oraz dworu w Gosławicach. To miejsce o niepowtarzalnym klimacie i uroku. Pomimo, iż jest stosunkowo nowe i stworzone na potrzeby muzealnej ekspozycji. Przechadzając się po wnętrzach dworu mamy wrażenie, jakby dosłownie przed chwilą jego mieszkańcy przerwali swoje codzienne czynności i wyszli.

Jeżeli ktoś z Was jest w posiadaniu archiwalnych fotografii bądź informacji, które mogłyby wzbogacić poniższy tekst – proszę o kontakt mailowy: paulina@palacowymszlakiem.pl 🙂

Dwór w Ruszkowie

Trafiłam na rozbieżności dotyczące czasu powstania obiektu. Na stronie Muzeum Okręgowego w Koninie widnieje informacja, że zbudowany został pod koniec XVIII w. I przebudowany w II poł. XIX w., w wyniku czego powstał balkon. Natomiast według Karty Zielonej z roku 1966 powstał w I poł. XIX w. 

Dwór w Ruszkowie (ob. Ruszków Pierwszy, woj. wielkopolskie, pow. kolski, gm. Kościelec) położony był na terenie starego parku krajobrazowego, ze starodrzewem. Zbudowany na rzucie prostokąta, z dwoma ryzalitami w osi poprzecznej. Posiadał jedną kondygnację. W części północno-zachodniej mieściła się prostokątna przybudówka. Frontem skierowany był w kierunku północnym. Ściany górnej kondygnacji wykonano w konstrukcji szachulcowej. Nakrywał go łamany dach z gontem i naczółkami.

Wnętrze obiektu było dwutraktowe. W głównej części mieściła się sień z salonem. Dodatkowo, w sieni znajdowały się po bokach dwa kominy i schody policzkowe z podestami.

Stan dworu w Ruszkowie zaczął się pogarszać po 1945 r. W 1959 r. w Ewidencji Zabytków Nieruchomych pojawiła się informacja, że dach z gontu zaczął przeciekać. Degradacji ulegała także konstrukcja wystawki, a z elewacji odpadały tynki. Do ok. 1960 r. pełnił funkcję mieszkalną. 

W 1966 r. w dokumentacji pojawił się zapis: Dach jak rzeszoto. Belki stropowe grożą zawaleniem. Popada w ruinę. Przegnite elementy drewniane.

zdjęcia: zabytek.pl (Karta Zielona, 1966 r.)

Nieistniejący dwór w Gosławicach

Do końca lat 60. XX wieku w bliskiej okolicy zamku i kościoła stał murowany dwór konstrukcji szachulcowej na planie prostokąta pochodzący z XVIII w. i przebudowany w XIX w. Od frontu na osi posiadał facjatkę. Od strony elewacji ogrodowej – drewnianą werandę z widokiem na jezioro. Kondygnację piętra pokrywał tzw. mur pruski. Budynek był dwutraktowy, na osi mieściła się sień przedzielona kominem butelkowym. Nakrywał go łamany dach z naczółkami i gontem. W 1863 r. prawdopodobnie mieścił się w nim szpital powstańczy. Obiekt został rozebrany.

Dwór w Muzeum Okręgowym w Koninie

W 1988 r. przeprowadzono inwentaryzację dworu w Ruszkowie, a w 1990 r. odtworzono go na terenie należącym do Muzeum Okręgowego w Koninie.

Wnętrza zrekonstruowanego dworu zaadaptowano na stałą ekspozycję „Dwór polski”. Dyspozycja pomieszczeń odpowiada tej w nieistniejącym dworze w Ruszkowie.

W amfiladzie na parterze mieści się sień, sypialnia z garderobą, gabinet, salon, jadalnia i kredens. Na piętrze utworzono pokój gościnny, pokój guwernantki i buduar. 

Wystrój pomieszczeń odtworzono na podstawie inwentarzy i pamiętników oraz rozmów ze starszymi mieszkańcami. Meble oraz ozdoby wypełniąjące dworskie pomieszczenia pochodzą z okresu XVIII w. do końca XIX w. Wnętrza urządzone zostały w stylach typowych dla XIX w. 

Sypialnia, gabinet i salon reprezentują styl biedermaier, buduar styl Ludwika Filipa, jadalnia to secesja. W pokoju guwernantki zgromadzono pamiątki po konińskiej pisarce Zofii Urbanowskiej. W pokoju gościnnym zgromadzono najstarsze dworskie obiekty: obrazy, kamionki, szkła, meble i tkaniny.

Stan obecny

Dwór w Gosławicach to miejsce o niezwykłym klimacie. Zawsze ciepło przyjmuje mnie tam obsługa muzealna 🙂 Zwiedzając dwór, koniecznie musicie obejrzeć pozostałe części muzeum: zamek, spichlerz, skansen oraz urokliwy park.

GODZINY OTWARCIA

wtorek, środa, czwartek, piątek: 10:00 – 18:00

sobota: 12:00 – 18:00

niedziela: 14:00 – 18:00 (wstęp bezpłatny)

NIECZYNNE
w poniedziałki, dni świąteczne oraz: Nowy Rok, 6 stycznia, Wielkanoc, Boże Ciało, 15 sierpnia, 1 listopada oraz Boże Narodzenie.

Muzeum można zwiedzać indywidualnie i w grupach zorganizowanych.

RODZAJ BILETU
normalny – 20 zł/os.
ulgowy – 10 zł/os.
rodzinny (do 5 osób) – 35 zł / grupa

bilet za okazaniem Wielkopolskiej Karty Rodziny – 1 zł/os.

RODZAJ USŁUGI
oprowadzanie – 50 zł
lekcja muzealna bez zwiedzania – 10 zł/os.
lekcja muzealna ze zwiedzaniem – 15 zł/os.

lekcja muzealna zamiejscowa – 10 zł/os. + dojazd 2 zł/km.
warsztaty bez zwiedzania – 15 zł/os.
warsztaty ze zwiedzaniem (oferta dla uczniów) – 20 zł/os.
warsztaty ze zwiedzaniem (oferta dla dorosłych) – 25 zł/os.

@palacowymszlakiem.pl Jak żyli mieszkańcy dworów? Zapraszam Was na krótką wycieczkę po dworku w Muzeum Okręgowym w Gosławicach 🏰 Ekspozycja Dwór polski oddaje wygląd wnętrz dworu z XIX wieku. #muzeum #gosławice #konin #wielkopolska #dwór #19wiek #dworskiezycie #ciekawemiejsca #ciekawostkihistoryczne ♬ Chopin Nocturne No. 2 Piano Mono – moshimo sound design

Bibliografia

• Karta Zielona, Dwór w Ruszkowie, 1966 r.
• Karta Zielona, Dwór w Gosławicach, 1967 r.
• Oficjalna strona Muzeum Okręgowego w Koninie, Ekspozycja w dworku, (dostęp: 28.09.2023).
• Pawlicka-Nowak Ł., Muzeum: Konin, Gosławice, 2003.

Postaw mi kawę!

Drogi Czytelniku!

Cieszę się, że wędrujesz razem ze mną po Pałacowym Szlaku. Jeżeli podoba Ci się to, co robię i chcesz wesprzeć dalsze działania związane z rozwojem bloga, możesz postawić mi wirtualną kawę. Nie ma nic przyjemniejszego niż tworzenie nowych treści przy dobrej kawie! 🙂