Mieczownica: pałac i stadnina koni rodziny Chrzanowskich
W pałacu w Mieczownicy (woj. wielkopolskie, pow. słupecki, gm. Ostrowite) byłam pierwszy raz w szkole podstawowej, w 2007 roku. Mam z tego okresu analogową fotografię, którą znajdziecie w dalszej części wpisu. Pamiętam, że bardzo mi się tu podobało. Tak po prostu.
Jest to niewielka (według danych z 2021 r. zamieszkuje ją 352 mieszkańców), post PGR-owska, spokojna wieś, położona w otoczeniu lasów, pól i łąk. Pałac w Mieczownicy ma w sobie coś ujmującego. Zrozumiałam to teraz, gdy powróciłam tu po latach, aby zebrać materiały na bloga. Wjazd na teren zespołu pałacowo-parkowego otwiera brama z dwóch ceglanych słupków bramnych z umieszczonym między nimi napisem: Stadnina Koni Mieczownica. Pałac wraz z parkiem znajduje się na niewielkim wzniesieniu, a oś widokowa przebiega przez drogę porośniętą z dwóch stron drzewami. Podczas trwającego właśnie babiego lata, okoliczności przyrody były wyjątkowo urokliwe, co udało mi się uwiecznić na zdjęciach.
Pałac w Mieczownicy – historia
Początki wsi sięgają średniowiecza. Na kartach historii Mieczownica zapisała się również przy okazji powstania styczniowego – 2 marca 1863 r. odbyła się tu Bitwa pod Mieczownicą, w której zginęło ok. 100 powstańców. Od II poł. XVIII w. do wybuchu II wojny światowej wieś należała do Chrzanowskich herbu Nowina. W 1894 r. Janusz Chrzanowski sprowadził z Małopolski trzy klacze arabskie: Babę, Białą i Mlechę, co dało początki powstaniu stadniny koni. W tym samym roku zbudowano także pałac w stylu eklektycznym. Stadninę prowadził wraz z żoną Marią Brzeską herbu Oksza. W 1919 r. majątek przeszedł w ręce Władysława Chrzanowskiego, syna Janusza, do którego należał także dwór w Sławoszewku. Konieczna była również odbudowa zniszczonej stadniny po I wojnie światowej.
Po II wojnie światowej zespół pałacowo-parkowy wraz ze stadniną przeszły w ręce Skarbu Państwa i należały do Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Strzałkowie. W 1958 r. stadnina koni została wydzielona jako samodzielne gospodarstwo. W latach 1977-79 pałac w Mieczownicy przeszedł gruntowny remont. W 1994 r. majątek został sprywatyzowany.
Opis
Pałac jednokondygnacyjny, na planie wydłużonego prostokąta. Elewacja frontowa (południowa) z zabudowanym gankiem na osi i jednobiegowymi schodami. Układ okien symetryczny, zamknięte trójkątnymi i owalnymi naczółkami. Nad gankiem taras z balustradą i trójosiową wystawką zwieńczoną balustradową attyką. Naroża boniowane. Od wschodu trzykondygnacyjna wieża na planie kwadratu. Cokół wieży boniowany. Elewacja zachodnia z parterowym aneksem i tarasem, ujętym w łagodne spływy wolutowe. Elewacja północna (ogrodowa) z oknami umieszczonymi niesymetrycznie i aneksem z zejściem do parku.
Stan obecny
W 2022 r. gmina Ostrowite uzyskała środki na rewitalizację pałacu w wysokości 5 milionów złotych. Zadaniem dofinansowania jest Rewitalizacja pałacu eklektycznego z końca XIX wieku w miejscowości Mieczownica oraz utworzenie izby pamięci powstania styczniowego na obszarze Wielkopolski. W pałacu ma powstać nowoczesna sala konferencyjna, w której odbywać się będą spotkania rady gminy. W jednym z pomieszczeń utworzona zostanie filia urzędu stanu cywilnego oraz pierwsza w Wielkopolsce Izba Pamięci Powstania Styczniowego. Stadnina Koni Mieczownica oraz pałac jest obecnie własnością firmy Bogdan Koczorowski i Michał Owczarek Spółka Jawna. Budynek pałacu użytkowany jest przez administrację stadniny. Prowadzona tu jest hodowla koni angloarabskich oraz sekcja jeździecka.
W 2023 r. rozpoczął się remont pałacu w Mieczownicy. Ponadto w ramach drugiego etapu Rządowego Programu Odbudowy Zabytków udało się pozyskać 400 000 zł na odrestaurowanie terenu wokół pałacu.
Bibliografia
- Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa.
- http://www.ostrowite.pl/ostrowite.php/a,271,b,137/Warto-zwiedzic, (dostęp: 18.10.2022).
- https://www.polskawliczbach.pl/wies_Mieczownica, (dostęp: 18.10.2022).
- https://slupca.naszemiasto.pl/historia-pewnej-stadniny/ar/c8-5379357, (dostęp: 18.10.2022).
- https://www.slupca.pl/aktualnosci/kto-zyska-na-remoncie-palacu-w-mieczownicy/, (dostęp: 18.10.2022).
- https://twojaslupca.pl/odnowia-palac-w-mieczownicy-pozyskali-5-milionow/, (dostęp: 18.10.2022).
Postaw mi kawę!
Drogi Czytelniku!
Cieszę się, że wędrujesz razem ze mną po Pałacowym Szlaku. Jeżeli podoba Ci się to, co robię i chcesz wesprzeć dalsze działania związane z rozwojem bloga, możesz postawić mi wirtualną kawę. Nie ma nic przyjemniejszego niż tworzenie nowych treści przy dobrej kawie! 🙂