Cienin Zaborny – opuszczony dwór we wsi za borem

Zdaniem profesora Andrzeja Wędzkiego nazwa wsi Cienin Zaborny (woj. wielkopolskie, pow. słupecki, gm. Słupca) pochodzi od wsi za borem, a nie jak wielu uważa – od zaborów. Dowodzą tego źródła, w których ów nazwa pojawia się już w 1694 r.

To kolejny opuszczony dwór, który dodaję w ostatnim czasie. Lubię takie miejsca, choć muszę przyznać, że za każdym razem niezwykle ciężko mi patrzeć na popadające w ruinę zabytki, miejsca dawniej tętniące życiem, z bogatą (mniej lub bardziej) historią…

Historia

Na początku XIX w. wieś należała do Ignacego i Izabeli z Kłokockich Lutostańskich h. Jelita, a w 1875 r. kupiona została przez rodzinę Karczewskich. 

We wsi mieścił się dwór – prawdopodobnie jeszcze po Lutostańskich. Został zbudowany ok. I poł. XIX wieku, a następnie rozbudowany od zachodu w II poł. XIX w. przez Marcelego Karczewskiego. We dworze zamieszkali Witold Watta-Karczewski (syn Marcelego) i jego żona Maria z Kosińskich h. Rawicz wraz z czwórką dzieci.  

Jeden z synów, Antoni, mieszkał tu do 1939 r. wraz z żoną, do czasu wysiedlenia przez Niemców, którzy zajęli dwór. Po wojnie majątek został przejęty przez Skarb Państwa.

Od marca 1948 r. mieściło się tu Przedszkole Gminne w Cieninie Zabornym. W 1981 r. wybuchł pożar, który strawił wnętrza. Skutkiem tego wydarzenia było zamknięcie placówki, która wznowiła działalność w 1988 r.

Opis

Dwór na planie wydłużonego prostokąta, murowany i otynkowany. Jednokondygnacyjny z niewielkim poddaszem, nakryty dachem dwuspadowym. Elewacja frontowa (wschodnia) jednokondygnacyjna, dziewięcioosiowa. Na osi portyk kolumnowy dwukondygnacyjny z dostawionymi jednobiegowymi schodami. Cztery kolumny dźwigają tympanon z kartuszem herbowym rodziny Karczewskich, właścicieli majątku.

CIEKAWOSTKA: Warto zatrzymać się i przyjrzeć bliżej kartuszowi herbowemu rodziny Karczewskich, w którym umieszczono herb Samson-Watta. Niezwykle baśniowy i dość nieznany – używany przede wszystkim przez rodziny szlacheckie w Wielkopolsce. Przedstawia Samsona – postać znaną z Biblii, który rozdziera paszczę lwa. Na hełmie umieszczone są trzy strusie pióra.

Stan obecny

Dwór w Cieninie Zabornym jest opuszczony, znajduje się w stanie postępującej degradacji. Otaczający go park jest bardzo zaniedbany i nie został zabezpieczony ogrodzeniem, więc można bez problemu się do niego dostać. Od mieszkanki wsi dowiedziałam się, że jeszcze do niedawna pełnił funkcję mieszkalną.

Bibliografia

• Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa.
• Ostatni dzień w przedszkolu i zakończenie roku szkolnego 2016/2017, http://pgcieninzaborny.szkolnastrona.pl/a,173,ostatni-dzien-w-przedszkolu-i-zakonczenie-roku-szkolnego-20162017, (dostęp: 31.03.2022 r.).
• Wojciechowski J.W., Girlandy, czyli studia nad wybranymi siedzibami ziemiańskimi i ich dawnymi właścicielami w północno-wschodniej Wielkopolsce, 2019.

Postaw mi kawę!

Drogi Czytelniku!

Cieszę się, że wędrujesz razem ze mną po Pałacowym Szlaku. Jeżeli podoba Ci się to, co robię i chcesz wesprzeć dalsze działania związane z rozwojem bloga, możesz postawić mi wirtualną kawę. Nie ma nic przyjemniejszego niż tworzenie nowych treści przy dobrej kawie! 🙂